Στο Τόκιο, κάθε πρωί. Τρεις δημόσιες τουαλέτες ,τόσο διαφορετικές μεταξύ τους , κι ένας καθαριστής. Άλλα όχι ένας τυχαίος καθαριστής. Ο Hirayama είναι στο μυαλό μου συνέχεια, από χθες βράδυ που βγήκα απ’ το σινεμά και περπάτησα στη νυχτερινή Αθήνα.
Περπατούσα και σκεφτόμουν αυτό το, όλο καλοσύνη, χαμόγελο που χάριζε απλόχερα αυτός ο , κατά τ άλλα, εξαιρετικά φειδωλός στα λόγια, χαρακτήρας. Χαμόγελο αγίου ή κάποιου σοφού παιδιού, που χαίρεται με τη χαρά των άλλων ( ας πούμε μ ένα παιδάκι που ξαναβρίσκει τη μαμά του στο πάρκο ) ή χαμογελάει στωικά με την ελαφρότητα των νέων του 21ου αιώνα και την άγνοια τους για το πως ακούμε μια κασέτα. Δεν είναι εκτός τόπου και χρόνου, όχι ακριβώς, κανένα ρετρό στυλ ή ύφος δεν ταιριάζει στην περίπτωση του. Απλώς ζει σαν παρατηρητής της ζωής ( των άλλων και της δικής του) και ελαφρώς στο περιθώριο αυτού που λέμε ‘σύγχρονος τρόπος ζωής’ , και κυρίως χωρίς να το κάνει θέμα. Από την άλλη είναι συνεπής στις καθημερινές του υποχρεώσεις, κάνει τη δουλειά του – καθαριστής δημοσίων τουαλετών- τρομερά ευσυνείδητα- πράγμα από μόνο του “επαναστατικό”. Δεν ξέρω αν είναι ζεν όλο αυτό. Μάλλον δεν είναι , γιατί δεν υπάρχει εδώ αυτό που λέμε απόλυτα γαλήνια ευτυχία ( απόλυτα ευτυχισμένος δεν είναι κανείς σ αυτή τη ζωή άλλωστε). Ούτε πληρότητα νιώθει, βλέπει σκοτεινά όνειρα, έχει πληγές απ’ το παρελθόν . Οι κασέτες παλιάς μουσικής δεν θα έλεγα ότι μόνο τον ευχαριστούν, τον πονάνε, επίσης, γιατί τον πηγαίνουν πίσω σε μια ζωή που πέρασε ανεπιστρεπτί. Δείτε την τελευταία σκηνή: κλαίει και γελάει διαδοχικά. Αλλά και η τόσο τελετουργικά οργανωμένη καθημερινότητα απ’ το πότισμα έως το διάβασμα δυτικών συγγραφέων λίγο πριν βυθιστεί σ αυτά τα ασπρόμαυρα άλλα πλούσια όνειρα, αυτή η ρουτίνα ωστόσο, δεν τον αποκόπτει εντελώς απ’ τον έξω κόσμο, ούτε τον βυθίζει σ ένα περίκλειστο αναχωρητισμό. Είναι περισσότερο για να αυτό-τροφοδοτηθεί, για να συνεχίσει, για ν αντέξει. Παραμένει, επίσης, δεκτικός σε όλα όσα “σπάνε” τη σφιχτή ρουτίνα του, ξοδεύεται και ξοδεύει και κυρίως προσφέρει χωρίς να περιμένει ανταπόδοση ( άλλη επαναστατική πράξη αυτή ).
Δεν συμφωνώ όπως θα καταλάβατε με το ότι είναι απόλυτα ευτυχής μέσα σε μια συνθήκη ζεν, ούτε όμως και με το ότι είναι ένας άνδρας σε μια διαδικασία αργής πτώσης, παραδομένος σε μια ρουτίνα μέχρι το τέλος του. Οι περισσότεροι συνεχίζουμε, δουλεύουμε, αποτυγχάνουμε, ευχαριστιόμαστε ,απογοητευόμαστε, ζούμε- πότε με χαρές, πότε με λύπες. Ο Hirayama πάλι μοιάζει να στέκει δίπλα μας σαν να ίπταται ελαφρώς, χωρίς όμως ν απέχει. Ίσα ίσα στέκεται πιο χαμηλά, αν και ίπταται. Παράδοξο, θα μου πείτε, αλλά αυτό νιώθω να γίνεται , γιατί είναι πολύ πιο ταπεινός απ’ το μέσο σύγχρονο άνθρωπο . Από μια απόσταση επιδιώκει την εγγύτητα στην πιο τρυφερή και ουσιαστική μορφή της.
(πηγή για φωτό: ΝΕΟΝ)