Τη χρονιά που φεύγει πήγα αυτό το ωραίο ταξίδι με αυτοκίνητο. Κρατούσα και ημερολόγιο (χάρτινο, κανονικό!). Ορίστε δυο απ’ τις σελίδες του, μια λίγο απαισιόδοξη και μια πιο αισιόδοξη, έτσι για το κλείσιμο της χρονιάς.
ΕΙΚΟΝΑ 1.
Στη σκιά των πύργων της Τοσκάνης: Σημειώσεις από το Σαν Τσιμινιάνο
Τρίτη 30 Ιουλίου
“Κατά τις 11:30 το πρωί της Δευτέρας, έφυγα οδικώς για την Τοσκάνη. Ο δρόμος, γεμάτος υποσχέσεις και ζεστή άσφαλτο, οδηγούσε προς το Σαν Τσιμινιάνο. Ήταν γύρω στις 7:00 το βράδυ όταν έφτασα σε αυτή τη μεσαιωνική πόλη με τους επιβλητικούς πύργους. Σχεδιάζω να μείνω τουλάχιστον τρεις βραδιές, αν και η ζέστη, σχεδόν τροπική, δείχνει αποφασισμένη να δοκιμάσει την υπομονή μου.
Οι Ιταλοί, απροετοίμαστοι μπροστά σε αυτό το κύμα καύσωνα, εγκαταλείπουν μαζικά τα ηπειρωτικά, αναζητώντας ανακούφιση στις ακτές. Στα στενά της πόλης, μπορείς να διακρίνεις την αμηχανία των Ευρωπαίων επισκεπτών — κυρίως των Βόρειων Ιταλών και των ταξιδιωτών από ακόμα πιο βόρεια. Η Γηραιά Ήπειρος μεταμορφώνεται, αργά αλλά σταθερά, σε ένα ξηρό, αφυδατωμένο μνημείο του εαυτού της.
Το air condition του δωματίου μου δουλεύει ακατάπαυστα, μα το νερό —πανάκριβο— αδειάζει στα μπουκάλια πριν προλάβω να το εκτιμήσω. Στα υπαίθρια τραπεζάκια, τα Άπερολ γίνονται χλιαρά, ενώ οι τουρίστες, ιδρωμένοι και κουρασμένοι, περιφέρονται ανάμεσα στα μεσαιωνικά σοκάκια.
Το απόγευμα προσπάθησα να αποτυπώσω τους λόφους της Τοσκάνης. Ανέβηκα σ’ ένα πυργίσκο έστησα το μπλοκ μου και ξεκίνησα. Πώς να ζωγραφίσεις κάτι που το έχουν ήδη αποδώσει τόσοι, με τόση δεξιοτεχνία και αγάπη; Νιώθω δέος και αμηχανία. Οι απαλές γραμμές των λόφων είναι σαν νότες μιας μουσικής που γνωρίζεις, αλλά δεν μπορείς να παίξεις με την ίδια μαεστρία.
Κατά τις 8:30, καθώς ο ουρανός γινόταν βαθύς πορφυρός, πήρα το δρόμο για την επιστροφή . Στην άκρη του τείχους, πέρασα από σπίτια όπου οι ντόπιοι ζουν μια ήρεμη, απλή καθημερινότητα. Από τα παράθυρα διέκρινα κανονικούς ανθρώπους να μαγειρεύουν κανονικό φαγητό , να τρώνε μπροστά στην τηλεόραση. Υπάρχει και αυτό το Σαν Τσιμινιάνο, διαφορετικό, πέρα από την τουριστική εικόνα του.
Η πόλη μοιάζει με ζωντανή αντίφαση: ένα ιστορικό στολίδι, που την ίδια στιγμή είναι το σπίτι ανθρώπων με σύγχρονες έγνοιες. Και η ζέστη; Μια ακόμη απόδειξη πως ο κόσμος, όπως τον γνωρίζαμε, αλλάζει γρηγορότερα από ό,τι φανταζόμασταν”.
ΕΙΚΟΝΑ 2.
Αβινιόν: Η αγορά, ο Ροδανός, και ένα τραγούδι.
Σάββατο 3 Αυγούστου
“Το πρωί βγήκα στην υπαίθρια αγορά της Αβινιόν. Οι πάγκοι γεμάτοι προϊόντα της Προβηγκίας: μικρές μελιτζάνες που έμοιαζαν με μπιζουδάκια, βατόμουρα και cassis (μαύρο φραγκοστάφυλο), τυριά σε μικρά κεφαλάκια με έντονο κίτρινο χρώμα, αλοιφές από αποξηραμένες ντομάτες στο λάδι ή αγκινάρες. Μια γοητεία αυθεντική, κάτι που η γαλλική ύπαιθρος μοιάζει να κρατάει ακόμα, κόντρα στον χρόνο.
Το απόγευμα κάθισα στην απέναντι όχθη του Ροδανού. Ένα παγκάκι και γύρω η ησυχία. Δίπλα μου ένα ηλικιωμένο ζευγάρι σε σεζλόνγκ παρατηρούσε τη θέα. Σκέφτηκα τον πίνακα “People in the Sun” του Έντουαρντ Χόπερ.
Κάτι στο φως, στη στάση τους, στον τρόπο που ο χρόνος κυλούσε γύρω μας.
Πιο πέρα, ένα ζευγάρι μουσουλμάνων. Η γυναίκα φορούσε μαντήλα. Λίγο πιο κει, ένας αδύνατος άντρας γύρω στα σαράντα πέντε, ίσως και μεγαλύτερος, με χαβανέζικο πουκάμισο. Μιλούσε ασταμάτητα στο κινητό, πίνοντας μπάφους. Κοντά του, παιδάκια έπαιζαν. Οι αντιθέσεις υπήρχαν παντού, αλλά δεν ενοχλούσαν.
Στην επιστροφή, πέρασα από την πλατεία του Παλατιού των Παπών. Ο ήλιος έδυε, και η ατμόσφαιρα είχε κάτι από πανηγύρι. Ένας τρομπετίστας έπαιζε το Don’t Worry, Be Happy. Δύο κατάξανθα κοριτσάκια χόρευαν σαν τρελά, γελώντας με όλη τους τη δύναμη.
Το τραγούδι κόλλησε στο μυαλό μου. Αποφάσισα πως αυτό θα είναι το soundtrack μου για τη σεζόν. Ένα κομμάτι απελευθέρωσης, σχεδόν παιδικής, μέσα στη θέρμη και την αντίφαση της γαλλικής επαρχίας”.